استانداردهای کلاه کاسکت موتورسواری – 5 استاندارد مهم و اصلی

استانداردهای کلاه کاسکت موتورسواری 

موتورسیکلت یکی از پرخطرترین وسایل نقلیه است و استفاده از کلاه کاسکت استاندارد، مهمترین عامل کاهش آسیبهای سر در تصادفات محسوب میشود. با این حال، همه کلاههای ایمنی از کیفیت یکسانی برخوردار نیستند.

استانداردهای کلاه کاسکت موتورسواری و آزمونهای سختگیرانهای برای اطمینان از ایمنی این محصولات طراحی شدهاند. در این مقاله، به بررسی مهمترین استانداردهای کلاه کاسکت، فرایند آزمون های آنها، و اهمیت رعایت این معیارها میپردازیم.

 استانداردهای اصلی کلاه کاسکت

۱. استاندارد DOT ( ایالات متحده )

سازمان ملی ایمنی ترافیک بزرگراههای آمریکا ( NHTSA ) استاندارد DOT FMVSS 218 را تعیین کرده است.

این استاندارد حداقل معیارهای ایمنی را برای کلاههای موتورسیکلت تعریف میکند و برخلاف برخی استانداردها، مبتنی بر خوداظهاری تولیدکنندگان است. آزمونهای DOT شامل موارد زیر است :
آزمون ضربه عمودی : کلاه از ارتفاع ۱.۸۳ متری روی سندان فولادی سقوط میکند. نیروی منتقلشده به سر مصنوعی نباید از ۴۰۰ جی (شتاب گرانش) فراتر رود .
آزمون نفوذ : یک میله فولادی تیز از ارتفاع ۳ متری روی کلاه رها میشود تا مقاومت در برابر سوراخشدن را بسنجد.
آزمون سیستم نگهدارنده (چیناسترپ) : نیروی ۲۳ کیلوگرمی به مدت ۱۲۰ ثانیه به چیناسترپ وارد میشود تا اطمینان حاصل شود که در صورت تصادف، کلاه از سر جدا نمیشود.

۲. استاندارد کلاه کاسکت ECE (اروپا)

استاندارد ECE 22.05 (و نسخه جدیدتر 22.06) توسط کمیسیون اقتصادی سازمان ملل برای اروپا تدوین شده و در بیش از ۵۰ کشور جهان اجباری است. این استاندارد آزمونهای جامعتری نسبت به DOT دارد و شامل موارد زیر است:

• • آزمون ضربه در زوایای مختلف: کلاه با سرعت ۸.۵ متر بر ثانیه به سندانهای مسطح و منحنی برخورد میکند.
  • آزمون اصطکاک سطح بیرونی: برای جلوگیری از گیرکردن کلاه روی زمین در حین سُر خوردن.
  • آزمون دید جانبی: میدان دید راننده باید حداقل ۱۰۵ درجه افقی و ۳۵ درجه عمودی باشد.
  • آزمون چیناسترپ با بار دینامیک: در نسخه 22.06، نیروی کششی تا ۶۳ کیلوگرم بهصورت ناگهانی اعمال میشود.

استاندارد کلاه کاسکت ECE

۳. استاندارد کلاه کاسکت اسنل (Snell Memorial Foundation)

این استانداردهای کلاه کاسکت موتورسواری غیردولتی و داوطلبانه، سخت گیرانه ترین معیارهای ایمنی را دارد و اغلب توسط رانندگان حرفهای ترجیح داده میشود.

آزمونهای اسنل شامل:

آزمون ضربه مکرر :

کلاه در نقاط مختلف، دو بار با انرژی بالا مورد اصابت قرار میگیرد تا مقاومت در برابر ضربات متوالی سنجیده شود.

سندانهای متفاوت :

استفاده از سندانهای مسطح، منحنی، و لبهتیز برای شبیهسازی شرایط واقعی.

آزمون دمای بالا و پایین :

کلاه در دماهای ۵۰°C و ۲۰°C پیش از آزمون نگهداری میشود.

۴. استاندارد شارپ (SHARP)  بریتانیا)

این سیستم رتبهبندی مبتنی بر امتیاز (۱ تا ۵ ستاره) است و با انجام ۳۲ آزمون ضربه در نقاط مختلف کلاه، عملکرد آن را دقیقتر ارزیابی میکند.

۵. استانداردهای دیگر:
FIM (فدراسیون بینالمللی موتورسواری): مخصوص مسابقات حرفهای، با تمرکز بر مقاومت در برابر سرعتهای بسیار بالا.
JIS (ژاپن): شامل آزمونهای اضافی برای مقاومت در برابر آتش.

فرایند دریافت گواهینامه استاندارد کلاه کاسکت

هر استاندارد فرایند صدور گواهینامه خاص خود را دارد:

DOT :

تولیدکنندگان خودشان آزمونها را انجام میدهند و مسئول رعایت معیارها هستند. NHTSA بهصورت تصادفی محصولات بازار را آزمایش میکند.

ECE و اسنل :

نیاز به تأییدیه آزمایشگاه های مستقل دارند. برای مثال، کلاههای ECE باید در مراکز معتبری مانند IDIADA در اسپانیا آزمون شوند.
شارپ: آزمونها توسط دولت بریتانیا انجام شده و نتایج بهصورت عمومی منتشر میشوند.

        ⇐ ⇐ مطالعه کنید : بهترین کلاه کاسکت های موتور سواری جهان

اهمیت رعایت استانداردها

۱. کاهش مرگ و میر: براساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO)، استفاده از کلاه استاندارد خطر مرگ را ۴۲٪ و آسیبهای شدید سر را ۶۹٪ کاهش میدهد.
۲. پاسخگویی تولیدکنندگان: استانداردها مانع از فروش محصولات بیکیفیت میشوند. برای مثال، در سال ۲۰۱۹، بیش از ۵۰ مدل کلاه غیراستاندارد DOT از بازار آمریکا جمعآوری شد.
۳. افزایش آگاهی مصرف کنندگان: سیستمهایی مانند شارپ با رتبهبندی شفاف، انتخاب آگاهانه را ممکن میسازند.
۴. تکامل فناوری: استانداردها هر ۵۱۰ سال بهروز میشوند. برای مثال، ECE 22.06 آزمونهای جدیدی برای کاهش آسیبهای گردنی ناشی از نیروهای چرخشی اضافه کرده است.

نکاتی برای انتخاب کلاه ایمن

برچسب استاندارد:

داخل یا پشت کلاه باید نشان DOT، ECE، یا اسنل حک شده باشد.

تناسب اندازه:

حتی کلاههای استاندارد در صورت عدم تناسب، کارایی خود را از دست میدهند.

تاریخ تولید:

مواد داخلی کلاهها ( مانند فوم EPS ) پس از ۵ سال فرسوده میشوند.

جمع بندی

استانداردهای کلاه کاسکت موتورسیکلت تنها مجموعه ای از آزمونهای فنی نیستند، بلکه ابزاری برای نجات جان انسانها محسوب میشوند.

تفاوتهای چشمگیر بین استانداردها (مانند خود اظهاری DOT در مقابل آزمونهای مستقل ECE) نشان میدهد که مصرف کنندگان باید با آگاهی کامل خرید کنند.

در نهایت، انتخاب کلاهی که چندین استاندارد را رعایت کرده باشد (مانند ترکیب ECE و اسنل)، بهترین محافظت را در شرایط واقعی ارائه میدهد.

در ایران از میان استانداردهای کلاه کاسکت موتورسواری معمولا DOT و ECE روی محصولات وارداتی دیده میشود که هر دو میتوانند بسیار مهم باشند .